1-Muhalefetin demokrasi, barış, adalet ve özgürlük  söylemine karşılık, Erdoğanın din söylemi ve kürtçe  Kuran’ı  Kerim  kitabını meydanlarda  bir parti broşürüymüş gibi sallamasına, seçmen destek vermemiştir.

2-Seçmen,  hukukun pervasızca  ayak altına alınmasının;  kendisinede  birgün dokunacağını sonunda  anlamış ve ilk defa buna tepki vermiştir. Ayrıca, Cumhurbaşkanının da çumhurbaşkanı yeminini unutarak, daha beteri tarafsızlığını bir tarafa bırakarak, AKP’nin eş başkanı gibi meydan meydan dolaşmasını  ve bu mitinglerde çirkin sözlerle  muhalafeti karalamasını doğru bulmamış ve bunu da oy vermeyerek göstermiştir.

3-Seçmen özellikle, AKP’nin yaptığı hırsızlığı ve Aksarayla ilgili duyduklarından dolayı,   midesi bulanmış ve bunun sonucunda da oy vermeyerek AKP’yi  cezalandırmıştır.

4-Davutoğlu seçmenin gönlünde ki lider olamadı. Başbakan’lık görevini, Çumhurbaşkanı tarafından yapıldığını gören halk,  bunu  tahammüllere uygun bulmamış , seçimlerde de, ona oy vermeyerek cezalandırmıştır.

5-  Beni en çok şaşırtan ise,  oy veme işlemi bittiten sonra, sonuçlar televizyonlara ulaştığında, AKP gitsin diyenlerin iki yüzlülüğüdür. Partilerin aldıkları oylar ve milletvekili sayıları belli olmaya başlayınca, AKP’nin tek başına iktidar olmadığını gören bu zatlar, nedense Kılıçdaroğlunun başbakan olmasını istemediler.  İstedikleri AKP yine iktidar olsun ama, Erdoğan hükümete karışmasın  yeter dediler. Bu tamamen riyadır, utanmazlıktır.  CHP’nin iktidar olmayı hakettiğini gördükleri halde “CHP ön yargıları”  yüzünden,  bunu söyleyen Murat karayalçın’a gülerek cevap vermişlerdir. 

6-Bu seçimlerde seçmen, özelliklede sol idolojide olanlar ve Aleviler büyük bir oranda HDP’ye emanet oy vermişlerdir.

7-HDP bu seçimlere  parti olarak girerken yanına bir takım bileşenleri de alarak çıktı. Ayrıca, bir kısım parti ve örgütlerden de, HDP’ye dışardan destek gelmiştir. Bu bileşenler bu desteği verirken HDP ve Kürt siyasetini asla tartışmadan, sadece  “AKP’ye dur” demek için destek vermişlerdir.

8-HDP’nin kazandığı bu başarı da CHP üst yönetimi ve CHP’li seçmenin çok katkısı var. Bu %13’lük oy oranında en az 3-4 puanı CHP oylarıdır.  Çünkü, HDP’nin %10 barajını geçme sorunu olmasaydı CHP bu seçimde kesinlikle %30-31 oy alacaktı ve %30 psikolojik barajını açmış olacaktı.  Bu yüzdeyi alsaydı, CHP   bir sonraki seçim de iktidara gelirdi. Bazı araştırma kuruluşlarının yöneticileri özellikle CHP’yi başarısız göstermek için HDP’nin bu oyları AKP’den aldığını söylüyorlar. Unutuyorlar ki, AKP’den CHP’ye çok oy gelmiştir. Ama özellikle Alevi ve sol oylarda CHP’den HDP’ye gitmiştir. Bunu görmek için oy yüzdelerine değil oy sayılarına bakarak anlayabilirsiniz. BDP Van’da belki %20 oy artırmıştır ama bu sayı olarak 20.000 kişidir. Milyonları izzah etmeye yetmez.

9-AKP yaptığı anketlerde HDP barajı açtığı zaman hiç bir şekilde iktidarını koruyamayacağını görmüştür. Bu yüzdende bütün seçim meydanlarında, HDP’ye söylemediğini bırakmadı. Hatta Abdullah Öcalan’ın bile HDP’nin barajı geçmesini istemediğini  her yerde söylediler. CHP ise %30-33 oy bile alsa, HDP barajı geçmediğı taktirde AKP iktidarını durduramadığını görmüş, o da HDP’nin barajı geçmesi için  gizli olarak destek vermiştir. İdda ediyorum AKP değil ama, CHP isteseydi HDP asla barajı aşamazdı.

10-Kılıçdaroğlu bu seçimlerde halk ne istediyse onu tam yaptı. İyi bir reklam ve organizasyon şirketiyle çalıştı.  Milletvekillerinin çoğunu ön seçimle belirledi.  Herşeyden önemlisi açıkladığı proğram ve projelerle gündemi belirledi. Bu konuda CHP’ye ve kılıçdaroğluna kimse birşey söyleyemez.

11-CHP çok krıtik bir döneme girdi. Bu dönemi iyi değerlendirilmeli. İyi bir strateji izlemez ise özellikle yapılacak olan  erken seçimde bu oyları bile koruyamaz. Özellikle Kemal Kılıçdaroğlu “BAŞBAKAN” olma şansını mutlaka kullanmalı. İyi bir iktidar da, CHP bir sonraki seçimde tek başına iktidar olur.  Yoksa, elindeki, %25 oyu bile yapılacak olan bir erken seçimde, yada bir sonraki seçimde yanında bulamaz. Hele hele  CHP  yanlış bir strateji izlerse,  ilk defa marjinal bir parti haline gelebilir ve CHP tabanı kendisini bir anda HDP’de bulabilir.  25 yıl önce gazetede okuduğum bir haber aklıma geldi.  Amerikada; gelecekte Refah partisinin Türkiye’de iktidar olacağını yazmıştı. Refah partisini oyu o günlerde %6 idi. Kimsede Erbakana %10 bile oy alacağını düşünmüyordu. Sonradan  Refah partisi önce MHP ile seçime ortak girdi. O seçimde İyi oy aldılar. Sonraki ilk  seçimde de, Türkiyenin birinci partisi oldular.  Çiller ile hükümeti kurdular.  Bunu niye yazdım; 5-6 yıl olmadı. Taraf gazetesinde bir y röportaj okumuştum. Amerika ile içli  dışlı olan bu yazar aynen şöyle demişti: Amerikada dolaştığım her yerde gelecekte CHP yok. Bunun yerine o zamanki BDP geleceğin partisi demişti. Şimdi bu part HDP .  HDP’de bu seçimlerde büyük bir ittifak yaparak barajı geçti ama, CHP akıllı olmaz ise gelecekte Ana muhalefet sonrada iktidarda HDP’yi görürsek kimse şaşırmasın.

12-İzmir sonuçları CHP için tam anlamıyla başarısızlık ama, onu başka bir yazıda değerlendirecem. Kimse günahsız değildi.