Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatının üzerinden tam 86 yıl geçti. O günden beri Türk milletince saygı ve minnetle anılan Atatürk’ün arkasında bıraktığı en büyük miras ise Cumhuriyet oldu. Muasır medeniyetler seviyesine ulaştırmak için 57 yıllık ömrü boyunca büyük mücadeleler verdiği Türkiye'de her yıl kendisi için anma törenleri düzenlenen ulu önder, bu yıl da kabrinde Türk halkının ziyaretçi akınına uğruyor.
Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatı, 10 Kasım 1938’de "Reisi Cumhur Atatürk’ün umumi hallerindeki vehamet dün gece saat 24.00’te neşredilen tebliğden sonra her an artarak bugün sabah saat 9’u beş geçe büyük şefimiz derin bir koma içinde terk-i hayat etmiştir" sözleriyle ölüm raporunda yer aldı.
SPİKER AĞLAYARAK DUYURDU
Vefat günü İçişleri Bakanlığı'nın talebiyle dönemin gazeteleri, henüz hükümetin resmi vefat duyurusu olmadan bayrakların yarıya indirilmesi adına genelge yayımladı. Saat 11.25’ten itibaren tüm bayraklar yarıya indirildi. Ulu önder Atatürk’ün ölümü bu şekilde anlaşılırken, Ankara Radyosu öğle yayınında ölüm haberi tüm Türkiye’ye ağlayan bir spiker tarafından açıklandı.
Gazi'nin naaşı, dönemin başbakanı Celal Bayar’ın emriyle 11 Kasım’da tahnit edilip tabuta kondu. 14 Kasım 1938 'de ise Dolmabahçe Sarayı Merasim Salonu'nda hazırlanan katafalka konuldu.
CEZANE TÖRENİ
Ulu önderin naaşı, 19 Kasım 1938 günü saat 08.21’de Dolmabahçe’den çıkarılarak top arabasına kondu. Cenaze kortejinin güzergahı; Tophane, Karaköy, Köprü yolu, Eminönü Meydanı, Bahçekapı, Sirkeci, Salkımsöğüt, Gülhane Parkı ve Sarayburnu'ydu.
Sarayburnu rıhtımından önce Zafer Torpidosu’na, sonra da Yavuz zırhlısına konan tabut, saat 19.30’da İzmit Mayın İskelesi’ne vardı. Saat 20.30’da İzmit’ten ayrılan trenle naaş, 20 Kasım 1938 günü saat 10.03’te Ankara garına vardı. Meclis’te katafalka konulan tabut saat 12.00’den itibaren ise halkın saygı geçidine açıldı. Naaş, 21 Kasım 1938’de resmi devlet töreni ile Etnografya Müzesi’ne konuldu, 31 Mart 1939'da saat 14.00’te ise müze içinde geçici olarak yaptırılan kabrine kondu. Atatürk'ün naaşı 10 Kasım 1953’ten beri ise Anıtkabir’de bulunuyor.
'CUMHURİYETİ BİZ KURDUK, YAŞATACAK SİZLERSİNİZ'
Cumhuriyet ile beraber arkasında kocaman bir fikir hazinesi de bırakan Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün gençlere hitap ettiği şu sözler, bugün hala akıllarda yer ediyor:
"Gençler cesaretimizi takviye ve idame eden sizlersiniz. Siz, almakta olduğunuz terbiye ve irfan ile insanlık ve medeniyetin, vatan sevgisinin, fikir hürriyetinin en kıymetli timsali olacaksınız. Yükselen yeni nesil, istikbal sizsiniz. Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve yaşatacak sizsiniz."
