CHP’NİN HEDEFİ NEDEN % 9 ?
Bu soruya daha net cevap verebilmek için Türkiye’nin çok partili siyasal sisteme geçişinden bu yana geçen toplam 16 genel seçim analizinin çok iyi yapılmasının sorumuza daha gerçekçi yanıtlar bulunmasında faydalı olacağı kanaatindeyim.
Türkiye’nin demografik ve siyasal tercihler konusu çalışmasını yaptığımda karşıma çıkan en önemli detay ve ilginç noktalardan biri kaygın % 9’luk seçmen kitlesiydi. Bundan ötürü yazımızın da konusu olan % 9 hususuna değinmek istiyorum. Bu noktaya geçmeden önce -Türkiye’nin demografik yapısını başka zamanda daha detaylı irdelemek koşuluyla (çünkü demografik yapı siyaseti şekillendiren temel olgudur)- şimdilik siyasal tercihler konusuna sorumuzun da daha net yanıtını almak için kısa bir şekilde değinmek istiyorum.
Türkiye’nin siyasal tercihlerine baktığımızda Türkiye’de sağ ve sol seçmen kendi içinde üç ana yapıya ayrılmaktadır. Bunlar şöyledir:
Sağ seçmen:
1) Merkez sağ : % 35 civarı
2) Milliyetçi sağ : % 13 civarı
3) İslami sağ : % 14 civarı
Sol seçmen ise :
1) Merkez sol : % 26 civarı
2) Kürt solu : % 7 civarı
3) Sosyalist sol : % 1 civarı
Aşağıda yaptığım çalışmanın özet tablosunu incelediğinizde varacağınız sonuç yukarıdaki gibidir. Yalnız 2002 seçimlerinde kısa bir sürede örgütlenip seçime giren Genç partinin oyları % 7-8 aralığındadır. İşte bu oylara dikkat etmek gerek, merkez sağ içerisinde yer alan bu oyların (popülist oyların) bu seçimde ekonomik göstergelerin aşağıya doğru seyri halinde AKP’den uzaklaşabileceğini söyleyebiliriz. Anket çalışmaları da bunu göstermektedir. CHP’ye yöneleceği beklenen oylarda bu oylar olacaktır. Yalnız bu oyların gelişi pek de kolay olmayacaktır. Bunun içindir ki CHP seçim stratejisini daha çok ekonomi üzerine kurmaktadır. Yalnız bu oylar popülizmi sever, alanlara daha zengin ve bonkör çıkılmalı söylemler daha dolu sunulmalıdır. Tabii bu CHP’nin doğasına ne kadar uyar orası tartışma konusu olacaktır (1998 kurultayını hatırlayan CHP’liler Deniz BAYKAL’ın Ricky Martin edasıyla salona girişini uzunca bir süre sindirememişti). Hele ki ön seçimle gelen vekil adaylarıyla seçime gidiliyorken bunun olması ne kadar mümkün olacaktır.
CHP’nin % 9’a göz dikmesinin ve Ön seçim kararı almasının asıl nedenini ben HDP’nin parti olarak seçime girme kararından kaynaklandığını düşünüyorum.
HDP’nin parti olarak seçime girme kararı CHP’yi ilkin tabana dayanma yani ön seçim zorunluluğuna itmiştir. (eğer ön seçim olmamış olsaydı kuşkusuz CHP’den kayma daha fazla olacaktı.) HDP’ye gidileceği varsayılan oy kaybının önüne geçmek için bu durum, CHP’yi yeni seçmen arayışına yönlendirmiştir. Çünkü CHP’nin bir kısım seçmeni söyle düşünmektedir CHP oyunu üç puan arttırırsa fazladan 6-7 vekil kazanacak, ama HDP’nin üç puan arttırması durumunda 60-70 vekil kazanacak ve böylece AKP’nin güç zehirlemesinin önüne de geçebilecektir diye düşünmektedir.
CHP Üst aklı “HDP Kürtlerin CHP”sidir okumasını iyi yapmıştır. Bu okumayı MYK üyesi Tekin Bingöl’le bundan yaklaşık bir buçuk sene önce Ankara’da yaptığım bir görüşmede de sezinlemiştim. Ben CHP’nin böyle bir strateji izlemesini Türkiye ve Sol adına olumlu ve doğru buluyorum.
Merkez partiler kitle partisi olduğundan siyasette lokomotif görevini görürler, iktidar olma iddiaları olduğu için de kimlik ve inançtan çok kendilerini ekonomi temelli siyaset üretmek zorunda hissederler ama daha solda kalan partilerin ise Türkiye’deki güçlü ve devlet destekli ırkçı ve gerici söylemler karşısında daha çok kimlik ve inanç üzerinden siyaset ve söylem üreterek bu kimlikleri koruyup kollaması da kaçınılmazdır.
Sonuç olarak seçim analizlerinden hareketle şunları söylemek olasıdır.
1) Chp’nin % 9’u alması ancak daha popülist ve milliyetçi söylemlerle mümkündür. Dolayısıyla bu oylara oynamak Chp’ye kaybettirecektir. Ancak CHP demokrasi söylemlerini, güçlü ekonomik programlarla destekleyerek güven verici söylemlere dönüştürerek alanlara çıkılarsa, Haziran ayına kadar bu oyların Chp’ye devşirilmesi durumunda daha kalıcı oylara dönüşme olasılığı olacaktır.
2) Hdp’nin Türkiyelilik söylemleri bu oyların MHP’ye kaymasına mani olacak ve bu sayede söz konusu olan bu arayış oyları CHP’ye daha rahat kayacaktır.
3) CHP ve HDP rakip partiler değil gerektiğinde ittifak oluşturabilecek partiler olarak karşımıza çıkmaktadır.
4) SOLUN HÜKÜMET OLMA ZAMANI GELMİŞTİR.
Hakkı TUNÇ